Binnen het ontwerpen van apps worden er vaak twee termen door elkaar gehaald; User Interface (UI) en User Experience (UX). Hoewel deze twee termen op elkaar lijken is er een wezenlijk verschil. User Interface draait namelijk puur om de visuele elementen binnen de schermen, pagina’s en visuele elementen, zoals knoppen, iconen, kolommen en menu’s. User Experience draait echter om de gebruiker en op wat voor manier zij interactie aangaan om een bepaald doel te bereiken. Omdat deze termen vaak door elkaar heen gebruik worden, zal dit artikel wat dieper ingaan op beide thema’s om het verschil duidelijker te maken.
Wat is UI (User Interface)?
Een user interface is het punt waar mensen en computers interactie met elkaar aangaan. Dit kunnen bijvoorbeeld schermen, een muis, een toetsenbord of een touchscreen zijn. Maar ook bijvoorbeeld spraakgestuurde programma’s zijn een vorm van een user interface.
Het user interface is daardoor ook de manier waarop een gebruiker interactie aangaat met een applicatie of website. De groeiende afhankelijkheid van veel bedrijven van webapplicaties en mobiele applicaties heeft ertoe geleid dat veel bedrijven meer prioriteit hebben gegeven aan de user interface in een poging de algehele ervaring van een gebruiker te verbeteren.
Over het algemeen zijn er een aantal ongeschreven regels als het aankomt op het ontwerpen van interfaces. Zo is de visuele hiërarchie belangrijk; alle belangrijke elementen op een pagina moeten er ook daadwerkelijk belangrijk uit zien. Ook het kleurgebruik is belangrijk. Als er niet te veel kleuren door elkaar heen gebruikt worden, gaan mensen bepaalde kleuren associëren met een product of dienst. Denk hierbij aan het blauw van Facebook of het rood van Ferrari.
Ook het vasthouden aan bestaande conventies is tot op zekere hoogte belangrijk. Door de jaren heen is er een visuele taal ontstaan die betekenis heeft voor gebruikers. Een goed voorbeeld van de laatste jaren is het “hamburger” icoontje. Voor het ontstaan van interfaces op kleine schermen was dit nog onbekend, maar tijdens het ontwikkelen van een visuele taal voor mobiele schermen, is deze conventie ontstaan om een inklapbaar menu aan te geven.
Wat is UX (User Experience)?
UX is ontstaan als gevolg van UI. Toen er eenmaal een interface bestond voor gebruikers om interactie mee aan te gaan, gaven hun ervaringen een positief, negatief of neutraal gevoel over die interacties. Het doel van UX ontwerpers is om mensen via die interacties een betekenisvolle en relevante ervaring te geven. In de jaren 1990 bedacht een cognitief onderzoeker van Apple, Don Norman, de term “user experience”:
‘User experience’ encompasses all aspects of the end-user’s interaction with the company, its services, and its products.
De user experience omvat dus het gehele proces van aanschaf en integratie van een product, inclusief aspecten van branding, ontwerp, bruikbaarheid en functie. Dit begint dus al voordat een product in de handen van een gebruiker ligt.
Producten die een goede user experience bieden zijn niet alleen ontworpen voor het verbruik of gebruik van het product, maar ook voor het hele proces van de aanschaf, eigendom en troubleshooting. Hieruit kun je opmaken dat UX-ontwerpers zich niet alleen richten op de bruikbaarheid van een product; de andere aspecten van gebruikerservaring zoals efficiëntie en plezier zijn belangrijk.
Belangrijk om te weten is dat er een geen duidelijke definitie van een “goede user experience” bestaat. Een goede user experience is een ervaring die voldoet aan de behoeften van een bepaalde gebruiker in de specifieke context waarin hij of zij het product gebruikt.
Verschil tussen UI en UX
Het belangrijkste verschil tussen UI en UX is dat het interface slechts een onderdeel is van de user experience. Een UX-ontwerper is bezig met het gehele proces van de aanschaf en integratie van een product, inclusief branding, ontwerp, bruikbaarheid en functie. Een UI-ontwerper richt zich puur op de visuele elementen binnen een interface en deze zo toegankelijk mogelijk maken.
Don Norman en Jakob Nielsen van de Nielsen Norman Group hebben het goed omschreven:
It’s important to distinguish the total user experience from the user interface (UI), even though the UI is obviously an extremely important part of the design. As an example, consider a website with movie reviews. Even if the UI for finding a film is perfect, the UX will be poor for a user who wants information about a small independent release if the underlying database only contains movies from the major studios.
